Haal je oerbrein achter het stuur vandaan, vijf tips

Het oerbrein is ons oudste brein, bedoeld om ons te laten overleven. Als er gevaar dreigt treedt het onmiddelijk en automatisch in actie, zonder tussenkomst van onze wil. Het kan echter ook op fictief gevaar reageren. Bijvoorbeeld doordat we ons een bedreiging in ons hoofd halen die in de realiteit niet bestaat of slechts een mug is en geen olifant. Bij menigeen in onze maatschappij zit het oerbrein te lang en te vaak achter het stuur. Met grote gevolgen voor ons mens- en emotionele brein. Als deze twee "niet meedoen" kan dat grote gevolgen hebben voor onze gezondheid en toekomst. Met vijf simpele tips kun je aan de slag om je oerbrein achter het stuur vandaan te halen. Zodat je andere breinen, je mens- en emotionele brein, ook weer een flink aandeel krijgen in je leven. En dan verandert er toch iets ten positieve! Mocht je niet weten waar te beginnen.....wij helpen je graag een stukje op weg.

(H)erken je drie breinen

Onze drie breinen zijn allemaal even belangrijk en werken nauw samen. Zit je in een levensbedreigende of stressvolle situatie, dan is het logisch en zeer wenselijk dat ons instinctieve oerbrein het roer overneemt. Moeten we emotionele zaken een plekje geven, dan is dat vooral het werk van ons zoogdierenbrein. En moeten we lange termijn beslissingen nemen voor onze gezondheid en/of die van de aarde, dan is het belangrijk dat ons ‘mensenbrein’ - die verstand en gevoel tegelijk kan laten spreken - de overhand heeft. Dit mensenbrein kan zich ook inbeelden (en er rekening mee houden) hoe de toekomst eruit kan zien over vele generaties. “Hoe zouden we ooit kathedralen gebouwd hebben (met bouwprocessen van soms honderden jaren) als we enkel ons korte-termijn-oerbrein hadden gebruikt?” Dit vraagt Roman Kraznoric zich af in zijn boek ‘De goede voorouder’. Ons oerbrein kan dat niet: die wordt vooral gestuurd door impulsiviteit, consumeren, directe oplossingen en snelle beloningen. Zie onderstaand schema. 

Ik vermoed dat bijna iedereen wel (h)erkent dat het oerbrein in onze maatschappij stevig aan het stuur zit. En zeker marketingmensen en de media weten goed hoe dit werkt! Ons mensen- en zoogdierenbrein worden vaak overruled door ons impulsieve oerbrein. Ook omdat er dagelijks wel ergens op onze angst-/stressknop gedrukt wordt. 

Vlak ook ons huidige voedingspatroon niet uit, als het gaat om een te grote rol voor ons oerbrein. Ik noem slechts twee voorbeelden:

• Een groot deel van ons voedsel (denk aan bijvoorbeeld de vele zoetigheden) zorgt voor flinke pieken en dalen in onze bloedsuikerspiegel. Ze triggeren ons oerbrein constant: die gaat immers over 'overleven'. En daarvoor is een stabiele bloedsuikerspiegel van levensbelang. Zie mijn artikel "Koolhydraten, ze kunnen je maken en breken". 
• Denk ook aan ons 'lege geraffineerde' voedsel. Zo'n 80% van al onze neurotransmitters (die ook onze gevoeligheid voor angst en stress reguleren) worden aangemaakt in onze darm. Maar dat lukt alleen als we ruim voldoende vezels eten zodat onze darmbacterien deze neurotransmitters kunnen aanmaken. Zie ook mijn artikel  "Angst en paniek zaaien is problemen oogsten".

Als je herkent dat je oerbrein weer eens achter het stuur zit en jouw goede intenties regelmatig de mist in laat gaan, kun je het veranderen:

• Dan ga je toch niet die zak chips op de bank eten maar lekker naar buiten voor een wandeling. 
• Als je herkent dat je lontje -zonder duidelijke reden- te kort is, ga je discussies op dat moment even uit de weg. Om het op een later tijdstip aan te kaarten.
• Ga je dat koopje toch laten liggen. Omdat je weet dat je het geld op een later moment heel goed kunt gebruiken etc.

En vergeet niet af en toe hartelijk om jezelf te lachen als je je oerbreingedrag herkent. En wie weet kunnen we ook anderen humoristisch duidelijk maken dat hun oerbrein het leven stevig voor ze bepaalt.

Als je de manier waarop je routinezaken doet verandert, sta je toe dat er een nieuw mens in je groeit.

5 manieren om je oerbrein achter het stuur vandaan te krijgen

Als je de TV aanzet, de krant leest of om je heen kijkt, zijn er ontelbare bedreigingen, maar ook verleidingen. Zelfs als het -2 graden buiten is worden we inmiddels gewaarschuwd met een 'weeralarm code geel'. Niet zo gek dat ons oerbrein, bij menigeen stevig het roer overneemt in onze maatschappij. Anderzijds is het zeker zo zorgelijk dat we ons vaak niet meer druk maken om leed of bedreigingen die ons allemaal aangaan. Dit omdat ons oerbrein ons simpelweg ongevoeliger en egoïstischer maakt. Daarom is het zo belangrijk dat we het herkennen als ons oerbrein onze emoties 'schaakt'. 

Het goede nieuws is dat we veel weten over het afremmen van ons oerbrein. Laat ik er een paar noemen die redelijk makkelijk in ons dagelijkse leven in te passen zijn:

1. De natuur in gaan. Daar is zeer veel onderzoek naar gedaan: niets kan sneller onze stresshormonen temperen dan simpelweg de natuur in te gaan. Daar is bijna geen pil of therapie tegen opgewassen, zou je bijna zeggen. Zie groene kader hieronder.
2. Autonomie/regie: de regie herpakken Onderzoek wijst uit dat wanneer je de regie over je eigen leven pakt (op welk vlak dan ook), je beter in staat bent om met tegenslagen om te gaan, je stress vermindert en je welbevinden bevordert. Meer regie betekent daarom dat je oerbrein minder vaak met je aan de haal gaat. En dat leidt bij menigeen tot een hogere kwaliteit van leven. 
3. Kennis/kunde & voedselvaardigheden
   Denk aan gezondheids-, voedsel-, kook-, bewegings- of natuurvaardigheden. Denk alleen al aan de regie die je kunt pakken met je mes en vork. Als je daar weer (meer) vaardigheden opdoet heb je invloed op je eigen gezondheid en je leven, maar ook op al het leven op aarde. Zie ook de quote van Carolyn Steel hieronder. Maar denk ook over kennis & vaardigheden om natuurwetten te respecteren. Ons brein & ons bioritme is, hoe modern we ook zijn, nog steeds afhankelijk van natuurwetten. Het respecteren van rust, ritme en regelmaat is bijvoorbeeld een belangrijke pijler om je oerbrein in toom te houden.
4. Bouwen aan gezonde relaties
   Gezonde, voedende relaties zijn onmisbaar: met onszelf en met andere mensen. Maar ook met de natuur, dieren en de aarde. Hoewel we dat soms vergeten, is de kwaliteit van ons leven sterk afhankelijk van de gezondheid van onze omgeving, de natuur en het milieu. Jij bent net zo natuur als de natuur zelf. Dus onze relatie met de natuur herstellen is ook een belangrijke pijler. Temeer omdat veel tegenwoordige angsten & depressies te maken hebben met de crises in natuur en milieu. 
5. Met eten bezig zijn in al zijn facetten
   Dichter bij het leven dan via eten kun je eigenlijk niet komen, wordt er wel eens gezegd. En dat is eigenlijk heel logisch: we eten immers primair om te overleven. "Misschien is een goede maaltijd bereiden wel een van meest zinvolle dingen die je kunt doen op aarde. Je houdt leven in stand, je toont liefde. Wanneer je eerlijke lokale ingrediënten gebruikt, maak je de wereld een betere plek door te koken.” (quote) Carolyn Steel. Als dat je oerbrein niet temt……

Mogen wij je een stukje op weg helpen?

Wij gaan ons plan “Eet het jaarrond van eigen grond” op ons eigen land uitvoeren. We gaan ervoor dat iedereen die ons land bezoekt voor een lezing, excursie, training, oogstdag of diner iets ontdekt over De Kleine Prins. Dat iedereen voelt en ervaart dat buiten zijn, je verwonderen over de natuur, (h)eerlijk eten op je bord verzamelen, de regie nemen over je bord, eten bereiden en opeten ons mensen- en zoogdierenbrein stimuleert tot zingeving. Zingeving waar menigeen zo naarstig naar op zoek is. Bijkomend voordeel: buiten zijn en met voeding bezig zijn haalt ook direct ons oerbrein achter het stuur vandaan. Als we eerst allemaal maar weer voelen hoe het is om ons mensen- en sociale brein véél meer aan bod te laten komen. Uit ervaring weet ik hoe het voelt als je andere twee breinen ook weer iets te vertellen hebben in je leven. En dat gevoel weer ervarenm dat wens ik iedereen.

Ik wens iedereen een MOOI 2024. Met volop momenten buiten in de natuur, met goed eten bezig zijn en om- waar je maar kunt- de regie over je leven en je etensbord te pakken. En wie weet kom je, waar dan ook buiten, ook de kleine prins tegen. Een prins om verliefd op te worden. En eentje om een of dé wereld mee te winnen. Als we allemaal (figuurlijk) een bloem op onze planeet gaan koesteren, omdat het niet zomaar een bloem is maar eentje waar jij een band mee hebt en je verantwoordelijk voor voelt, dan maken we meters.

Wil je op de hoogte worden gehouden van ons programma voor 2024? 

• Klik hier om te kijken wat er allemaal al gepland staat.
• Nieuwe data communiceren wij via onze nieuwsbrief. (niet commercieel, zonder verplichtingen en met 1 druk op de knop kun je je ook weer afmelden) 
• Ook via Quoadari en LinkedIn delen wij al onze activiteiten.