Het leven & het licht vieren aan tafel

Ik houd van kerstliedjes, kerstsprookjes en vooral kerstverhalen met hun vaak prachtige metaforen. Zo vind ik het verhaal achter de Oudejaarsrituelen van de Kelten en Germanen- van voor de jaartelling- prachtig. Zij vierden met kerst de wedergeboorte van het licht, omdat ze de donkerste dag weer hadden overwonnen. Ze vierden dat de natuur weer zou ontwaken en weer tot leven zou komen. Om opnieuw te gaan bloeien en voedsel te schenken. Ze vierden ook hun dankbaarheid, voor de natuur en voor al het voedsel dat hen weer was geschonken.

Veel van onze huidige kerstrituelen met kerstbomen, kerstballen en kerstlichtjes hebben ook te maken met het donker verdrijven en het licht verwelkomen. Ook voor ons zijn hoop, leven en licht nog steeds dé ingrediënten van onze oude eindejaarsrituelen. We trekken er heel wat geld en tijd voor uit om ons met lichtjes, kerstbomen, mooi gedekte tafels en verblindende kerstdiners te omringen.

de zonnewende, het licht verwelkomen / Rineke Dijkinga

Elk jaar in december word ik door hetzelfde getriggerd en geraakt: Hoe kan het dat we het einde van het jaar hét leven vieren: met lichtjes en veel voedsel, maar dat we het voedsel dat leven, licht en hoop bij menigeen niet op tafel zien? Dichter bij het leven staan dan via voedsel (en uiteraard water en zuurstof) kunnen we niet komen. Voedsel schenkt ons leven/laat ons overleven. Toch staat juist bij menigeen de decembermaand bol van voedsel dat géén 'leven', 'licht' of vitaliteit bevat'. Sterker nog, het is 'doods voedsel' dat ons niets brengt. Dat blijft me elk jaar bezighouden.

Het herinnert me aan een interview dat ik hield met de oudste natuurarts van Nederland. Ik citeer: “Onder invloed van de zon, een gezonde bodem, schoon water en een gezonde lucht wordt levend voedsel getransformeerd tot ‘krachtvoedsel’ dat ons energie en veerkracht geeft. Enkel het ‘grote laboratorium van Moeder Natuur’ kan via natuurlijke processen het voedsel voortbrengen dat ons deze ‘lichtenergie’ geeft. Deze energie moet elke cel - zie dit als een soort batterij - in ons lijf en brein opslaan en opladen. Vitaal voedsel laadt onze batterij op, het vitaliseert onze cellen en zorgt voor een optimale celstofwisseling.” Lees verder in mijn blog "Voeg leven toe aan je etensbord en aan je jaren."

Alles wat we eten moet worden omgezet in energie, in biljoenen cellen in ons lichaam. Die energie zorgt voor onze veerkracht en vitaliteit. Vitaliteit gaat over hoeveel ‘leven’ iemand in zich heeft. Het begrip vitaliteit is niet alleen van toepassing op mensen, ook voedsel kan in meer of mindere mate vitaal zijn. En voedsel geeft de (levens) kracht die het tijdens zijn leven heeft opgedaan door aan degene die het eet. "Wij zijn immers niet alleen wat we eten, maar ook wat ons eten heeft gegeten."

Om me heen hoor ik vaak zeggen: "Gezonder, dat doe ik in januari wel weer hoor! Nu de bloemetjes lekker buiten zetten. Dat hebben we wel verdiend." Ik gun iedereen feestjes. Die hebben we vaak ook dik verdiend. Maar ruim 70% van ons dagelijkse voedsel is helaas al geen feestje voor onze gezondheid, noch voor die van de aarde. Ons feestvoedsel komt daar nog eens dik bovenop. Dit omdat het ultra processed is (het is doods, leeg, geraffineerd en heeft vaak duizenden kilometers afgelegd) en ons daardoor geen 'levenskracht of vitaliteit' kan verschaffen, het nauwelijks vezels bevat voor onze darmbacterien, het vaak niet gifvrij is en daardoor heel wat hormoonverstorende stoffen kan bevatten, het onze bloedsuikerspiegel danig kan ontregelen etc. etc. Meer informatie hierover in mijn favoriete Kerstrecepten: Rode kool/rode bieten quiche en Zuurkool taart.

Onderstaande prachtige gerechten serveer ik met de feestdagen. Stuk voor stuk gerechten met mooie verhalen over de lokale boer, producent of omdat ik ze zelf verbouwd of opgescharreld heb. En stuk voor stuk gerechten die je gezondheid ook een 'mooie dienst' kunnen bewijzen. Wat te denken van de paddenstoelenterrine vol 'Essentiële suikers'. Of de rauwmelkse kefir ontbijttaart met kant-en-klare goedaardige micro-organismen voor je darmen omdat het 'levende zuivel' is. En dat leven kan doorgeven aan jouw darmbacteriën.

En de gevulde paprika met ingrediënten die je bloedsuikerspiegel lekker stabiel houden. Het leven ziet er voor menigeen een stuk levendiger en evenwichtiger uit bij een stabiele bloedsuikerspiegel.

Zelf vind ik de 'rijkdom' die armeluisvoedsel ons biedt altijd prachtig om te serveren met Kerst. Ook omdat je er direct zo'n "rijk" verhaal bij kunt vertellen. Dus ja, het wordt dus zeker ook weer een Indische Ratatouille met betaalbare (h)eerlijke ingredienten, zie foto hieronder. Kies ook zeker een deel van je menu rauw, zoals een pickle of mijn favoriete zuurkoolsalade.

Als je mooie, krachtige, levendige gerechten serveert, hoort daar toch logischerwijs ook een mooi verhaal bij? Als ode aan de aarde, de zon, de boer/teler en de kok die er zoveel energie in stopten. Uit dankbaarheid dat we bij elkaar kunnen zijn en samen mogen eten. Voedsel 'achteloos' opeten zonder er wezenlijke aandacht aan te schenken is toch bijna een belediging aan alle energie die erin gestopt is? En ook aan alle mensen die geen of te weinig vordsel hebben. Laten we elkaar daarom vooral levendige verhalen gaan vertellen over het 'levende' voedsel dat we op tafel zetten. Rijk aan dankbaarheid, voedingsstoffen, levenskracht en mooie verhalen.

Ik vind het de hoogste tijd dat we onze feestdagen weer gaan inrichten met voedsel dat een wezenlijke bijdrage aan licht, leven en hoop schenkt. Hoop en respect voor onze gezondheid, die van de aarde, de bodem, de boer/teler, de dieren, de biodiversiteit en alles wat leeft. Dan worden feestjes pas échte feestjes, vind ik. Met mes en vork kunnen we ongelooflijk veel doen aan alle uitdagingen waar we voor staan in onze huidige tijd. En die voor menigeen de feestdagen verre van feestelijk maken. Zie onderstaande prachtige quote van Carolyn Steel.

Serveer je daarom ook MOOI eten tijdens de feestdagen? MOOI eten = eten dat:

gezond is, van grond tot mond (divers, onbewerkt, ongekunsteld, duurzaam/natuurlijk geteeld en afgerijpt is) Daardoor bevat het vitaliteit en kracht.
betaalbaar is voor nagenoeg iedere beurs. Gezond en goed eten zou inclusief voor iedere portemonnee moeten zijn
kleinschalig verwerkt is, met liefde en aandacht voor mens en natuur
een verhaal vertelt: van de boer, teler of producent en daarmee ons eten weer een gezicht geeft
lokaal en/of zo duurzaam mogelijk geteeld is
met het seizoen meegaat en zo zorgt voor ongelooflijk veel variatie in geur, kleur en smaak op je bord. Daarmee ook een lust is voor het oog en je smaakpapillen.
jou werkelijk voedt, niet alleen je maag maar ook je geest.

Zo zetten we de bloemetjes MOOI buiten op een manier die ook fijn is voor de gezondheid, de vitaliteit en de veerkracht van alles wat leeft. Waarom zetten we trouwens niet elke dag de bloemetjes buiten op deze manier? 365 dagen gezonde, betaalbare feestjes met (h)eerlijk eten? Ik doe het al bijna 6000 dagen, rekende ik net uit: elke dag probeer ik er ook een mooi feestje van te maken met mes en vork. En er een verhaaltje bij te vertellen. Zeker mislukt dat wel eens. No problem at all: Ook al zet je maar één mooi feestgerecht op tafel met leven, licht en vitaliteit. En vertel je maar één verhaaltje erbij. Elk stapje is een stapje.

Rineke is opgeleid als natuurgeneeskundig- en orthomoleculair therapeut. Ruim 15 jaar lang heeft ze mensen met chronische klachten begeleid in haar praktijk op het gebied van voeding en leefstijl. Inmiddels richt ze zich volledig op het inspireren van mensen om te kiezen voor onbewerkt, gezond, duurzaam en divers voedsel via haar boeken, lezingen, platforms, magazines en trainingen. Omdat het voor veel mensen moeilijk bleek om gezond eten in de praktijk te brengen, begon ze in 2011 boeken te schrijven.

(H)eerlijke recepten plus uitgebreide achtergrondinformatie om je gezondheid positief te beïnvloeden, vormen in alles wat ze schrijft de rode draad. Het geld van haar bestsellers investeert ze grotendeels in hun biodiversiteitsproject Heerlijk Westerwolds Land. Door een boek te kopen of cadeau te geven ondersteun je niet alleen haar gedachtengoed maar maak je het ook mogelijk dat Rineke volledig onafhankelijk van subsidies, adverteerders of financiers haar jarenlange kennis gratis kan blijven delen.