Prachtige & Betaalbare Kerstcreaties

Zullen we iets afspreken over feestdiners en hapjes? Dat ze lekker, fleurig en feestelijk moeten zijn staat voor mij als een paal boven water. Maar wat zou het mooi zijn als ze naast een lust voor het oog en onze smaakpapillen, ook de gezondheid van alles wat leeft respecteert. Zo maken we van feestjes échte feestjes. Dat is veel simpeler dan het lijkt: we hoeven alleen maar ‘baas in eigen buik en pan’ te worden. En op scharrel te gaan naar mooie, eerlijke, onbewerkte ingrediënten om mee te gaan kokkerellen. Met het eerste recept in deze blog kun je alvast prima uit de voeten. Niet alleen met Kerst of de Paasdagen maar ook gedurende de rest van het jaar.

Hieronder geef ik je een aantal suggesties , met betaalbare, alledaagse ingredienten. Gebruik daarbij ook ideeën uit het recept hieronder: dan zet je echt iets van jezelf op tafel. En heb je er vast ook direct een mooi verhaal bij om te vertellen.

Elke maaltijd een feestje in heel veel opzichten

Bestaande recepten uit kookboeken kun je er prima ter inspiratie naast leggen. Denk je eens in hoe leuk, creatief, inspirerend en zinvol het voelt om zo met je eten bezig te zijn. Zou het niet enorm aanstekelijk werken? Wedden dat je dan ook een verhaal gaat vertellen als je dit gerecht op tafel tovert? Niet alleen omdat het mooi, kleurrijk, lekker, betaalbaar en ook nog eens een feest voor je gezondheid is. Maar ook omdat dit eten weer een ‘gezicht’ krijgt: van jou en degene waar je het van gekocht hebt. Wedden dat je versteld staat van de heerlijke creaties die je zelf zo bedenkt? Een van de leukste momenten in de keuken voor mij is als ik een bestaand recept ‘omkat’ met lokale hoofdingrediënten van het seizoen. Asperges in je kerstmenu? Natuurlijk, ze zijn superlekker en gezond. Maar in de winter peperduur en afkomstig uit het buitenland. De ‘armeluis asperge’ schorseneer is dan een heerlijk en betaalbaar alternatief in jouw traybake of ratatouille. Niets duurder dan kerstrecepten letterlijk volgen. Lees verder in mijn blog Armeluisvoedsel, wat een rijkdom

In de foto's hieronder zie je 4 gerechten, allen afkomstig uit mijn bookazine MOOI Eten | MOOI Leven

1. Traybake met seizoengroenten

Als er één gerecht is waar je je hele creatieve ei in kwijt kunt is het wel een traybake volgens mij:

• Varieer met allerlei kleuren seizoengroenten. Wat er maar betaalbaar, veel voorhanden of opgemaakt moet worden. Mijn favoriete winter traybake maak ik met schorseneren,
  pastinaak, aardpeer, zoete aardappel, pompoen, regenboogpeen, rode bieten, spruitjes, uien, fijn gemalen rozemarijn**, knoflook, peper, zout en flink wat olijfolie. Ik blancheer de groenten tot ze beetgaar zijn zodat de oventijd verminderd en het risico op verbranden minder is.
• Varieer naar hartenlust met de specerijen/kruiden. Ook Aziatisch gekruid is ie superlekker. Gebruik dan als 'dip' bijvoorbeeld Tamari met tahin. Of pindakaas met tamari.
• Varieer naar hartenlust met de eiwitbron bij dit gerecht: Bonen, noten, zaden, pitten, een gekookt eitje of wat stukjes tempé of kipstukjes. Lekker en leuk om te zien: serveer er wat (eigengemaakte) kiemen of microgroenten bij.

Zelf vind ik het altijd heel mooi en robuust ogen: zo'n overvloedige, kleurrijke schaal voedsel op tafel. Versier het met leuke groene kruiden of blaadjes als rucola/waterkers/veldsla.

2. Regenboog seizoengroenten quiche

Blancheer 1 kilo meer van bovenstaande groenten voor de traybake en maak er een quiche van. Als je een snelle quiche wilt kun je bladerdeeg gebruiken (ik gebruik dan de volkoren variant van Moin) Maak je je eigen bodem, zie dan de bodems in mijn bookazine MOOI Eten.

Zo maak je het met bladerdeeg; Ontdooi het bladerdeeg en leg het op een met bakpapier bekede bakplaat (een vierkante is het gemakkelijkst in gebruik) Leg alle geblancheerde groenten op het bakpapier. Bij een traybake mogen deze lekker grof zijn, voor de quiche is het handiger om ze een stuk kleiner te maken. Druk de groenten stevig aan. Leg er eventueel wat verkruimelde feta over. Doe 6 eieren in een kom, voeg zout en peper naar smaak toe en kies een kruiden- of specerijenmix. Of kies voor verse kruiden. Je kunt je helemaal uitleven wat betreft smaken. Voeg 50 ml olijfolie toe aan de eieren (ik voeg ook altijd wat psyllium toe voor een mooie stevige quiche én extra vezels) en klop alles tot een egale massa. Giet deze over het groentemengsel. Zet 35-40 minuten in een voorverwamde oven op 140-150 graden. Enigzins af laten koelen op een rooster en dan pas aansnijden.

3. Indische Ratatouille

Ratatouille is afgeleid van het woord ratjetoe. Met andere woorden: maak het met wat je hebt en leef je uit. Elk seizoen biedt je andere groentes om mee aan de slag te gaan. Elke keer dat ik het maak kies ik voor andere kruiden en specerijen. En als rijst of pasta-vervanger kies ik vaak voor quinoa, haver of gerstkorrels van Nederlandse bodem. Wat ook leuk is aan dit gerecht: je kunt allerlei eiwitbronnen kiezen en zo de voedselvoorkeuren van al je tafelgenoten respecteren. Ik maak vaak losse bakjes met noten, zaden, pitten, bonen, kipstukjes, zachtgekookte eieren, mijn overheerlijke Dukkah crunch, tahinsaus of tempe.

Mijn favoriete currymix voor dit recept is de Kerrie Madras mix van het Blauwe Huis kruiden.

4. Slowfood stoofpotje
Ik zou het top vinden als we met feestdagen (en uiteraard ook het liefst op alle andere dagen waarop je vlees eet, kiest voor eerlijk vlees. Van dieren die een goed leven hebben gehad, hun kostje vooral zelf buiten opgescharreld hebben, die hun natuurlijke gedrag konden vertonen en die respectvol aan hun einde zijn gekomen. En ja, dat is duurder. Maar het is vooral verbazingwekkend dat we nog steeds zoveel vlees uit de bio-industrie voor zo weinig geld kunnen kopen. Dat is simpelweg geen eerlijke vergelijking.

5. Appel Wortel Ontbijttaart.

Denk ook eens aan een heerlijke appel-wortelontbijttaart. Misschien vervelend om te zeggen, maar met het gemiddelde Kerstgerecht ben je geen goed gastheer voor je goede darmbacteriën. Terwijl zij, net als jij, graag ontbijten, lunchen en dineren. Het moet hen de ‘brandstof’ leveren waarmee ze al hun taken voor jouw gezondheid optimaal moeten uitvoeren.

Ik vind dit een prachtige feestelijke ontbijttaart. Een heerlijke voedzame lekkere start van een feestdag. Of je een punt van deze taart eet of je eet ons traditionele Kerstbrood: het is een wereld van verschil voor je darmbacteriën, je bloedsuikerspiegel, je zin in tussendoortjes gedurende de rest van de dag en je vitaliteit gedurende de dag.

Je leest er veel meer over onder het recept. 

Nog drie aspecten van zo eten

• Door volgens bovenstaand recept te gaan eten, ook als we gasten hebben of eten aan anderen serveren, dragen we bij aan een nieuw normaal: je geliefden, gasten of werknemers traktaties voorschotelen die bijdragen aan een mooi leven voor mens en aarde. Gastheerschap in al zijn facetten vind ik dat. Als we tijdens feestjes het leven van alles wat leeft respecteren, dan worden feestjes vieren volgens mij niet alleen leuker maar creëren we met ons allen ook een nieuwe en pro-sociale normaal. Uit mijn jarenlange praktijkervaring met cliënten weet ik bovendien: wat zullen ons gewicht, onze bloedsuikerspiegel en darmen ons tot weken na de feestdagen erkentelijk zijn dat we rekening met ze gehouden hebben. Ik hoop zo dat we zo gaan ontdekken dat genieten met een paar grote G’s zeer goed mogelijk is: Goed, Gezellig, Gemakkelijk, Genieten en eigenlijk ook Goedkoop. Wist je dat goedkoop letterlijk betekent: ‘niet te duur om ervoor te betalen’? Voedsel dat de gezondheid van alles wat leeft ondersteunt is dus per definitie niet te duur.
• Mijn grote droom is, zie de aflevering bij Gidsland, dat we (leren) genieten van mooie, eenvoudige, gezonde, lokale gerechten die -in mijn optiek- super culinair kunnen zijn. Laten we bij alle uit het buitenland afkomstige ingrediënten kijken of we die voor een groot deel door Nederlandse ingrediënten kunnen vervangen. Zo kun je heerlijk culinair alle wereldkeukens op je bord krijgen maar deze toch voor het grootste deel met ingrediënten van Nederlandse bodem maken. Dan krijgt jouw eten weer een ‘gezicht’ omdat we weten wat we eten. En gaan we in no-time het aantal voedselkilometers van ons eten verlagen. Zie deze adressen waar je heel lokale, duurzame producten kunt kopen. Soms zelfs bij je op de stoep afgeleverd.
• Door zo te eten boren we onze creativiteit weer aan. Het jaar 2022 begon ik met een blog voor de Krant van de Aarde. Creëren, nieuwsgierigheid, ontdekken (of dat nu met recepten of met andere dingen is) horen allen bij het vrouwelijke principe. Om eten weer in relatie te zien met de gezondheid van alles wat leeft, hebben we het vrouwelijke principe in de mens keihard nodig. Door écht weer met eten bezig te zijn (soms moeten we eten misschien zelfs herontdekken) bouwen we er weer een band mee op. En daarmee bouwen we weer een band op met de gulle gever van ons voedsel: de aarde.

Wat zou er veranderen als we échte aandacht hebben voor het brood dat we in onze mond stoppen? Aandacht voor de bodem en de zon die met hun energie zorgen voor de groei en bloei van het graan, voor de boer die het teelt, de molenaar die het maalt en de bakker die er brood van bakt. Wat als wij - als natuurlijke, volgende schakel - het vol aandacht kauwen en opeten zodat onze darmbacteriën het in stoffen kunnen omzetten die onze hele lichamelijke en geestelijke gezondheid veerkrachtig en vitaal houden? Dat is pas ontvangen! En dat is volgens mij hoe eten eigenlijk bedoelt is.

6. Tuinbonenspread

Mijn creativiteit voor deze overheerlijke tuinbonenspread werd aangeboord omdat ik zo zat was van avocado’s. Niet alleen vanwege hun grote voetafdruk maar ook omdat ze al zo vaak verrot zijn als je ze aansnijdt. Ik besloot mijn favoriete avocadospread om te katten met diepvriestuinbonen in plaats van avocado’s. Niet zo fluweelzacht als avocado maar zo lekker! Ook lekker voor je allergrootste vrienden: je darmbacteriën. En het levert je mooie ingrediënten voor de aanmaak van je ‘tevredenheidsstof’ dopamine.