Negen granen meelmix

Bereiding

Bij mij ontstond dit mengsel spelenderwijs toen ik de 'ont-hamster challenge' bedacht: wat heb je toch vaak (vergeten)ingrediënten in je diepvries, keuken- of kelderkastjes waar je niet veel meer mee doet. En wat ontstaan er vaak heerlijke en creatieve creaties als je kookt met wat je gewoon voorhanden hebt. Zo had ik allerlei zakjes meel die allemaal nog een restje meel bevatten. Te weinig om er iets mee te doen en daarom bleven ze staan. Totdat ik ze allemaal door elkaar mengde en er een fantastische meelmix ontstond waar ik inmiddels al heel veel van heb gemaakt. De mix beviel namelijk zo goed dat ik steeds nieuwe zakjes meel koop en ze meng volgens onderstaand recept. Het recept is een voorbeeld, hier heb ik goede ervaringen mee. Varieer en gebruik je creativiteit naar hartenlust.

Doe alle zakjes in een grote kom, meng het goed en schep het terug in de zakjes. Deze goed droog, donker en koel bewaren.

Tip van Rineke: Je moet wel een groot gezin hebben als je dit allemaal zelf wilt opeten. Je hebt namelijk heel wat zakjes nodig om tot deze grote diversiteit te komen. Ik meng mijn voorraad in een grote kom, schep het daarna terug in de papieren zakjes waarin ik ze koop en geef ze dan cadeau met een leuk nieuw etiketje erop. En natuurlijk kun je de mixen ook aanschaffen met een groepje vrienden, familie, buren of collega's. Als je de kosten deelt is het natuurlijk prima te doen.

Tip van Rineke: omdat dit meel vooral glutenvrije granen bevat krijg je altijd een ander bakresultaat dan met tarwe. De vele gluten in tarwe zorgen namelijk voor het mooi gerezen baksel en dat het zo’n mooie structuur geeft’. Een muffin die niet zo hoog wordt als van bloem is dus niet mislukt maar het logische resultaat van veel minder gluten erin. Een weldaad voor je darmen!

Tip van Rineke: ik gebruik dit meel inmiddels voor heel veel gerechten: koekjes, muffins, pizza, ontbijtkoek, brood, hartige taart, pannenkoek of wraps. Maak van deze 3 granen ontbijtkoek eens een 9 granen ontbijtkoek bijvoorbeeld.

Tip van Rineke: Wil je beginnen met minder soorten meel? Dat kan uiteraard ook. Alle variatie die je opbouwt (de meeste van onze voedingsmiddelen bestaan immers maar uit 1 soort graan in de vorm van tarwebloem) is mooi meegenomen

Gezondheidstips

Wist je dit?

Grote onderzoeken die recent zijn uitgevoerd(1) tonen aan dat de diversiteit van je darmbacteriën (en andere micro-organismen in je darm) de gezondheid van je darmflora bepaalt. Deze diversiteit beïnvloedt je totale (hormonale) gezondheid. De diversiteit van je darmbacteriën wordt op zijn beurt bepaald door de diversiteit van je voeding. Je zou kunnen zeggen dat je darmflora een kopie is van wat je eet. Je darmbacteriën zijn dus afhankelijk van wat je eet. Hoe gevarieerder je voeding, hoe meer verschillende soorten bacteriën in je darmen kunnen leven en hoe beter je gezondheid bewaakt kan worden. In je darm zetelt immers zo'n 70-80% van je immuunsysteem. Niet zo gek dus dat dit zo bepalend is voor je totale gezondheid. Wil je dus veel verschillende darmbacteriën? Dan is variatie in voeding het sleutelwoord. Eigenlijk is de mens een 'divertariër: hij gedijt het best bij zoveel mogelijk variatie, ook wat betreft kleuren trouwens! Probeer elke dag alle kleuren van de regenboog in je groente/fruit/kruiden te verwerken. Dus eigenlijk zou je met jezelf moeten afspreken: heb ik vandaag een keer tarwe gegeten (of melk, of soja etc) dan eet ik dat die dag niet weer. Er is zoveel keur aan voedingsmiddelen en overheerlijke granen dat dat op zich geen enkel probleem hoeft te vormen. Maar…….75% van al ons voedsel (zeker als je regelmatig iets koopt dat kant-en-klaar is of vaak op je werk of buitenshuis eet) is gemaakt van tarwe, mais, soja en melkproducten, aangevuld met vlees. Vijf voedingsmiddelen dus. En dat betekent heel simpel dat er veel te weinig variatie in je voeding zit en je darmflora niet gevarieerd genoeg is. Dus maak het jezelf makkelijk: maak een voorraadje van heel veel verschillende meelsoorten. Dan kun je zowel voor je koekjes, muffins, pizza, ontbijtkoek, brood, pannenkoek of wraps dit meel gebruiken en geef je je darmbacteriën toch de variatie waar ze zo om verlegen zitten. Maar......hoe leuk dit ook klinkt: granen zouden nooit overmatig of als hoofdvoesel in ons voedingspatroon moeten voorkomen. Simpelweg omdat groente, fruit, noten, zaden, gezonde vetten, beschermende stoffen de hoofdrol moeten hebben. Gebruik je deze mix om bijvoorbeeld pannenkoeken te maken? Ga dan eens de uitdaging aan om hem te beleggen met nog 20-25 verschillende voedingsstoffen: kruiden, pesto/groene spread van allerlei (on)kruiden, groente, noten, pitten, zaden etc. Wedden dat het een leuke sport en uitdaging is om te kijken hoe je elke dag minstens 30-35 verschillende volwaardige voedingsmiddelen kunt eten?

Tip: waarom voeding zo ongelooflijk veel impact heeft op je darmgezondheid en daarmee op je totale gezondheid heeft voor een groot deel te maken met de vezels en de beschermende stoffen erin. Ons voedsel is over de hele linie zo vezelarm dat we onze darm bacteriën eigenlijk, grof gezegd, laten verhongeren. Lees hier het uitgebreide artikel over de boterzuur, één van de stoffen die onze darmbacteriën aanmaken uit vezels en die onze gezondheid een enorme boost kunnen geven.

Tip: Zoals je ziet bevat mengsel 2 wel gluten, alleen niet van tarwe. Moderne tarwerassen bevatten vele malen meer, en agressievere, gluten dan oude tarwerassen als kamut, einkorn en emmerkorn. Houd hoe dan ook het percentage glutenhoudende granen als Einkorn, spelt, gerst etc. laag. En laat tarwe achterwege omdat we dit in het dagelijks leven zo ongelooflijk vaak voorgeschoteld krijgen. Een overdaad aan gluten is, net al een overmaat aan welk ander voedingsmiddel, altijd een probleem. Voor zowel de natuur, de bodem, dieren en onze darmgezondheid. Ik vind het persoonlijk vaak spijtig dat alle gluten over één kam worden geschoren, net als alle koolhydraten. Oude glutenhoudende granen als gerst, rogge etc. kunnen wel degelijk hele mooie eigenschappen bevatten, zolang je ze maar met mate gebruikt. Lees hier mijn artikel Granen verguisd en bejubeld. En het armeluisgraan boekweit is eigenlijk totaal vergeten terwijl het zulke gezonde eigenschappen kan hebben voor de moderne mens. Lees hier mijn artikel over boekweit.

Tip: door een dergelijk meel te gebruiken eet je volkoren granen. Het blijft bijzonder dat zo'n 70% van alle tarwe wordt geraffineerd tot bloem. Door deze raffinage halen we een groot deel van de vezels, vitamines, mineralen, sporenelementen, beschermende stoffen en eiwitten eruit. En dat houdt in dat we van vulling in plaats van voeding maken. En als tarwemeel nu het enige was dat we raffineren, maar we doen het ook met zout, olie, suiker, rijst. Lees hier verder wat dit met onze gezondheid doet in mijn blog Goedkoop was nog nooit zo duurkoop.

TIp: Wil je het nog wat eiwitrijker? Na de uitzending van de Keuringsdienst van Waarde over proteines zou je denken dat het klinkklare onzin is (en dat klopte ook met veel van de voorbeelden in dit programma) maar voldoende eiwitten is uitermate belangrijk. Zeker bij stress, ouderdom, om aan te sterken of bij chronische ziekten. In plaats van het kikkererwten-, linzen of veldbonen meel in het recept zou je ook kunnen kiezen voor zonnebloempit-, hennep of pompoen proteïne toe. Steeds vaker zijn mensen vegetariër of veganist. Het is dan belangrijk dat je bij elke maaltijd en tussendoortje voldoende eiwit eet. Zie hier mijn artikel over veganisme en eiwitten.

Tip: Wist je trouwens dat oude granen zoals in deze mix over de hele linie al meer eiwitten bevatten van moderne granen? Moderne tarwerassen zijn vooral geteeld op veel (snelle) koolhydraten. Bovendien raffineren we veel van onze tarwe, zodat deze snelle koolhydraten ook nog eens razendsnel worden opgenomen in onze bloedbaan. Daardoor hebben moderne granen een hoge Glycemische Lading ten opzichte van oude graansoorten. Een lage Glycemische Lading is een zeer belangrijke voorwaarde voor een gezonde darm, een gezond gewicht, een gezond brein en een lage ontstekingsgraad in je lichaam. Het is bijzonder verontrustend dat we zo weinig horen over het belang van laagglycemisch eten. Klik hier voor het hoofdstuk Glycemische Lading uit mijn boek Weetjes over (h)eerlijk eten. Nagenoeg al onze chronische ziekten hebben immers een link met laaggradige ontstekingen. Laag glycemisch eten is één van de factoren die je vrij gemakkelijk kunt beïnvloeden om ontstekingen niet bij elke maaltijd te laten opvlammen en een bijdrage te leveren aan minder onstekingen. Klik hier voor het artikel Voeding bij ontstekingen.

NB; in dit mengsel hebben gierst en kastanje wel een redelijk hoge Glycemische Lading. Nu zijn ze echter 'ingebed' in een mengel van Laag Glycemische Granen en eiwitten. Bovendien valt kastanje onder het zogenaamde resistente zetmeel: na afkoeling van je bakproduct kunnen de suikers erin niet worden opgenomen in je bloedbaan. Dit omdat het niet meer in glucose 'geknipt' kan worden na afkoeling. Daarom blijft het achter in je darmen als feestmaal van je dikke darmbacterien die er dan boterzuur uit maken.

Een groot deel van de Nederlanders eet ook teveel eiwit, vooral dierlijk eiwit. Teveel dierlijk eiwit is ook beslist niet gezond te noemen. Als je nog veel dierlijk eiwit eet is deze mix een mooie manier om een groter deel van je eiwitten uit planten te gaan halen.

Tip: Als je het wat vezelrijker wilt voeg dan 50 gram kokosmeel aan je mix toe (niet meer dan verliest het zijn neutrale smaak. Als je pannenkoeken wilt bakken van je mix voeg je het kokosmeel NIET toe)

Tip: Let op als je glutenvrij eet: nagenoeg alle glutenvrije producten zijn gemaakt van witte geraffineerde voedingsmiddelen als maïs en rijstbloem. Niet alleen hebben deze een negatief effect op je bloedsuikerspiegel, ook de vezels voor je darmbacteriën ontbreken. Net als de broodnodige vitamines, mineralen en sporenelementen voor die eruit gehaald zijn. Dat is niet verenigbaar met een goede gezondheid, zeker niet in tijden van stress. Lees hier mijn artikel chronisch gezond(er) zeker in tijden van stress.