Verrassende lupine of bonenburgers

Verrassende lupine of bonenburgers

Minder soja eten kan een waardevolle bijdrage leveren aan de gezondheid van jezelf en de aarde. Waarom gebruiken we niet meer Nederlandse eiwitbronnen als vervanger voor buitenlandse soja? Zo lekker en een mooie bijdrage aan variatie in je eetpatroon.

Bereiding

Uit mijn boek "Je Brein vitaal":

Als je lupine uit een glazen potje gebruikt, spoel dan goed af tot alle schuim verdwenen is. Als je gedroogde lupine of bonen gebruikt, week en kook je ze volgens de aanwijzingen op de verpakking. Of je doet ze in de crockpot na het weken en gaar ze in ca. 4-5 uur (afhankelijk van de hoeveelheid en welke bonen je gebruikt, dus controleer wel even tussendoor) Pureer of stamp de lupine of bonen na de gaartijd. Maal de noten en courgette na elkaar in de foodprocessor fijn. Hier en daar wat grove stukjes is prima. Doe alle ingrediënten, behalve de eieren, in een ruime kom en kneed tot een smeuïg geheel. Proef even en voeg eventueel nog iets van de ingrediënten toe. Als het goed op smaak is, voeg je de eieren of de psylliumvezels toe. Kneed goed door elkaar. Verwarm de oven voor op 140 graden. Maak 6 burgers met behulp van een uitsteekvormpje van 8 cm Ø. ** Druk de burgers goed aan en leg op een met bakpapier beklede bakplaat. Plaats de bakplaat in de oven en bak in circa 35-45 minuten goudbruin en gaar. Besprenkel vlak voor het opdienen met wat lekkere pompoenpit-, walnoot- of olijfolie. En dien er een lekkere stamppotje bij op. Bijvoorbeeld deze heerlijke andijviestamppot. Ook lekker op een spelt- of pitabroodje met gebakken uitjes, eigengemaakte knoflooksaus en een toef groene slablaadjes.

** Gebruik je het tuinbonen 'paneermeel'? Strooi dan eerst een laagje paneermeel in het uitsteekvormpje. Maak de burger en bestrooi de burger nogmaals met een eetlepel bonen 'paneermeel'.

Ingrediënten

voor 6 burgers

  • 200 gram gekookte lupine of gemengde bonen (conserven uit glas) of die je zelf gekookt hebt
  • 150 gram gemengde noten
  • 100 gram courgette of wortel/pompoen
  • 6 fijngesneden zongedroogde tomaten
  • 1 teen uitgeperste knoflook


  • 2 gram fijne zeesla of een ander fijn zeewier voor de umami.
  • 2 eetlepels olijfolie
  • peper en Keltisch zeezout naar smaak (of je favoriete bouillon)
  • eventueel 1 à 2 eetlepels gedroogde kruiden naar keuze (of verse naar keuze)
  • 2 biologische eieren (of 10 gram psylliumvezels)
  • 1-2 eetlepels 'bonen paneermeel'

Gezondheidstips

So Ja, so Nee.

Soja is ongemerkt een van de vijf hoofdingrediënten in ons voedsel geworden. Soja eten we vooral door soja‘melk’, ‘boter’, toetjes en burgers. Maar ook als hulpstof in allerlei soepen, sauzen, brood, pakjes, zakjes en snacks. Indirect eten we soja uit niet-biologisch vlees, eieren en zuivel, omdat soja als veevoer wordt ingezet. Ook is niet biologische soja één van de redenen dat het gebruik van glyfosaat zo is toegenomen: de onkruiden rond de sojaplant zijn resistent geworden waardoor er steeds meer van moet worden gebruikt. Lees verder in mijn blog 'Gezond vergaard, je darmen gespaard'

Bovendien leidt het gebrek aan variatie in ons voedsel ( en daarmee automatisch een teveel van bepaalde voedingsmiddelen) tot een situatie waar we als mens niet goed op gedijen. Niet qua darmen, brein en zeker ook niet wat betreft onze hormoonbalans. Als we alleen de schildklier in dit verhaal betrekken, kan vermindering van je sojaconsumptie het overwegen waard zijn. Voor elk voedingsmiddel geldt dat overdaad schaadt. Een overmaat aan soja kan ondere andere deze gevolgen hebben voor je schildklier, die behoorlijk wat invloed heeft op je brein:

- Soja (met uitzondering van de gefermenteerde varianten) kan de beschikbaarheid van jodium, maar ook van zink en selenium verstoren. Wezenlijke voedingsstoffen die zowel je schildklier als je brein hard nodig heeft om zijn taken goed uit te kunnen voeren. 

- Soja is de rijkste bron van isoflavonen, een zogenoemd fyto-oestrogeen dat je hormonen wat meer in balans kan brengen. Aziatische vrouwen gebruiken dit al eeuwen om overgangsklachten te verminderen. Een disbalans tussen oestrogeen en progesteron kan voor schildklierklachten zorgen, maar ook voor een fikse disbalans in de neurotransmitters. Wat Aziatische vrouwen door overlevering hebben geleerd, en wij niet, is dat slechts een beetje soja voldoende is. Ook weten zij dat vooral gefermenteerde soja heilzame stoffen bevat, altijd in combinatie met weinig verzadigd vet, volop vezels en groenten. Het is ook goed om te beseffen dat niet-biologische soja (met glyfosaat behandeld) veel minder hormoon ondersteunende fyto-oestrogenen bevat maar juist hormoononvriendelijke xeno-oestrogenen. Kies dus, als je wel soja eet, altijd voor de hormoon-vriendelijke variant; biologisch/onbespoten.

-Nederlandse peulvruchten zijn een mooi voedingsmiddel voor de broodnodige variatie. En je bespaart er ook nog eens duizenden voedselkilometers mee. Waarom soja van ver halen als in Nederland ook mooie lupine of veldbonen als eiwitbron kunnen dienen? Zie de webshop van Waldfarming voor een uitgebreid aanbod van (veelal Nederlandse)  biologische bonen en lupine.

-Ik heb een tijd geleden 'paneermeel' van tuinbonen ontdekt. Het vervelende van veel vleesvervangers (zeker als je ze kant-en-klaar koopt) is dat ze gewoon te weinig eiwit bevatten om werkelijk als vleesvervanger te kunnen fungeren. Zeker voor veganisten is dat een aandachtspunt. Door dit 'paneermeel' te gebruiken heb je 4 vliegen in 1 klap: je houdt je burger zo glutenvrij, je hebt een prachtige aanvulling van eiwit & flink wat extra vezels en je geeft een heerlijke 'crunchy bite' aan je burger.

Ik hoop dat dergelijke lekkere voedzame burgers het tij gaan keren: "Helaas zijn we, ondanks alle goede bedoelingen en de vele (soja!)vleesvervangers in de schappen, toch meer vlees gaan eten. Volgens een nieuwsbericht passen die cijfers bij een opmerkelijk patroon: we eten wel meer vleesvervangers, maar niet minder vlees. Jaar na jaar blijft de vleesconsumptie gelijk of stijgt licht. Een belangrijke oorzaak is de horeca, waar men nog wel vlees eet en vaak meer dan thuis. Ook kan er sprake zijn van 'compensatie': eet men een dag geen vlees, dan is de kans groot dat men de dag erna meer vlees eet dan normaal." Aldus dit artikel.