Brood, de ultieme jodium bron?

Wat pleit vòòr brood:

• Een jodiumtekort is zeer zeker niet wenselijk. Sterker nog: een jodiumtekort kan voor veel (hormonale) ontregeling in ons lichaam zorgen. Zie hierover het uitgebreide artikel in ‘Weetjes van (h)eerlijk eten’- Jodium.
• Brood kun je bakken van voedzame, vezelrijke granen die in allerlei opzichten een bijdrage leveren aan je gezondheid (denk aan vitamines, mineralen, sporenelementen, vezels)
• Er zijn inmiddels weer wat bakkers die op de ambachtelijke manier (en met oude granen) brood bakken. Door de lange rijstijd wordt de glutenactiviteit veel minder en het fytinezuur grotendeels afgebroken. Zo kunnen we daadwerkelijk de mineralen en sporenelementen, waaronder jodium, opnemen. Check dus de ambachtelijkheid van je brood! (ook de term ‘ambachtelijk’ is stevig aan inflatie onderhevig) die hun brood uren laten rijzen, zie weetje ‘fytinezuur’. Helaas wordt over deze zaken in de berichtgeving om ons weer aan het brood te krijgen niet gerept. Ook niet over het feit dat een seleniumtekort (doordat er steeds minder mineralen/sporenelementen in de bodem, en dus in ons voedsel zitten) een jodium tekort verergert.

Zou je ambachtelijk gerezen brood eten, met gezonde, diverse volwaardige (oude) granen, dan kan brood, in mijn optiek, zeker een plekje in ons voedingspatroon hebben/houden. Een informatief boek (met 55 broodrecepten) dat hierover geschreven is is, "Oude granen, nieuw brood".

Wat pleit tegen brood:

• Nederland is het land ‘waar de lunch een broodje kaas is’ aldus de bekende song ‘ 15 miljoen mensen’ van Fluitsma en Van Tijn. Toch zijn er in ons land bijna 6 miljoen mensen met een jodiumtekort. Dan kan brood toch nooit de ultieme jodiumbron zijn?
• Ongeveer 70% van alle moderne tarwe waar we brood van bakken wordt tot bloem verwerkt. Bloem kan, door zijn gebrek aan vezels en mineralen/sporenelementen' onze bloedsuikerspiegel danig ontregelen. Zeker omdat we meerdere keren per dag iets van bloem eten (tussendoortjes, pasta, crackers etc) kan dit overgewicht, insulineresistentie en metabool syndroom met zich meebrengen.En dit kan weer leiden tot diabetes.
• De overmaat aan moderne tarwe betekent dat we ook meerdere keren per dag gluten eten. Een overmaat aan gluten kan tot allerlei klachten leiden, denk aan een leaky gut, exorfine overbelasting, darmontstekingen etc. Zie uitgebreide informatie hierover in mijn boek 'Je Brein vitaal - met elke hap een gezonde stap'.
• Het blijft een beetje bizar dat ook uit de laatste Voedselconsumptiepeiling (2) bleek opnieuw dat we echt VEEL te weinig groente eten: “Slechts 15% van de volwassenen eet de aanbevolen hoeveelheid van dagelijks 200 gram groente. Volwassenen consumeren gemiddeld slechts 139 gram groente en 113 gram fruit per dag. Vooral volwassenen tussen 19 en 50 jaar scoren belabberd: van hen voldoet slechts zo’n 10% aan de norm voor groente en fruit. Drie op de tien kinderen haalt de richtlijnen." Het gros van de mensen krijgt lang niet de aanbevolen 200 gram groente per dag binnen. Idealiter zouden we zelfs 500 gram groente moeten eten! Als we op advies tussen de middag brood blijven eten, ten koste van groente, krijgen we dat zeker niet op peil. Juist door tussen de middag een soepje, groentespread of een salade te eten kunnen we onze groente-inname een flinke boost geven. Of nog simpelr: gewoon het restje van je diner van de avond ervoor. Als we allemaal streven naar dagelijks 300-500 gram groente hebben we al (gemiddeld) 90-150 mcg jodium per dag binnen. Jammer dat deze optie niet wordt belicht in de aanbevelingen van de instanties. Het zou zoveel gezonder zijn!

• Is het niet een beetje vreemd dat we brood moeten eten omdat er jodium aan het zout is toegevoegd? Brood bevat niet eens veel jodium, we voegen het toe aan het zout. Daar halen we eerst ALLE mineralen en sporenelementen uit en voegen er vervolgens weer jodium aan toe. En dan moeten wij meer brood gaan eten vanwege het jodium in het zout. Daarna roepen alle instanties dan dat we veel te veel zout eten (en dat is ook zo, we eten met name buitenshuis, met kant-en-klaar voedsel en allerlei mixen nog steeds fors teveel zout) en daar ziek van worden. Bijna niet meer te snappen voor een normaal mens.
• Maar het meest vreemde in het hele verhaal is misschien nog wel dit: nog steeds zijn er voedingsmiddelen in ons dagelijkse leven die broom bevatten, als E924/kalium bromide. Maar ook bijvoorbeeld haarlak en vlamvertragers bevatten veel broom. En zeker de zeeën en vette vissen zijn de opslagplaatsen voor het overschot/teveel aan bromium uit het milieu. Zie hierover heel uitgebreid het boek ‘de Huilende zee’ van Dos Winkel. Bij veel broom hebben we extra veel jodium nodig om het te kunnen ontgiften! Toxicologen menen dan ook dat de aanbevolen 150 mcg jodium de absolute minimum grens is wat betreft jodium. Daar zullen ook 6 plakken brood geen oplossing voor zijn. Maar wat dan wel?

Mogelijke oplossingen

• De beste jodiumbronnen blijven voedingsmiddelen die we bijna nooit eten maar die vele malen gezonder zijn dan geraffineerd zout met jodium. Maar als je geen gejodeerd zout eet, zul je dus wel flink je best moeten doen om voldoende jodium binnen te krijgen (zie onderstaand overzicht). Prima te doen, maar dan moet je wel de andere bronnen voldoende gaan eten. En als je noch de 6 plakken brood noch bovenstaande weet in te passen in je voedingspatroon: kies dan voor de aanvulling via een supplement. Alles beter dan een jodium tekort en voor je portemonnee hoef je het ook niet te laten, zo goedkoop is het!
• Vis en zeewieren zijn en blijven de beste bronnen van jodium, daar kan geen brood(trommel) tegenop. Het was een unieke kans geweest om in deze brooddiscussie het eten van jodium op de kaart te krijgen. Kijk maar eens in onderstaande tabel waar jodium allemaal in voor komt.

JODIUM GEHALTE in mcg/100 gram

Voedingsmiddel	Hoeveelheid jodium (mcg) 100 gr
Gejodeerd zout	6500
Kelp gedroogd	62
Mosselen*	107
Kombu	100
Dulse	71
Schelvis, wijting, haring*	330
Spinazie	56
Groente (gemiddeld)**	30
Vlees (gemiddeld)**	26
Blauwgroene alg	53
Zuivel**	14
Ei	13
Niet gejodeerd zout	5

Bron: FoodFacts / het grote jodium debat door Door Sally Fallon Morell

Vertaling Rob Hundscheidt (Uit Wise Traditions 2009)

Voor elk wat wils

Voordelen groentebrood

• Super lekker en je hoeft geen beleg.
• Het bevat echt zeezout en niet het zout dat we eerst raffineren.
• Als jodiumbron bevat het zeewieren, ei en groente. Uitgaande van het jodiumgehalte in kelp bevat dit brood dus heel wat jodium.
• Extra groenten voeg je zo haast spelenderwijs aan je voeding toe. Vooral spinazie is een mooie jodiumbron. Maar let op: de bodemkwaliteit bepaalt de hoeveelheid mineralen. Dat pleit voor zoveel mogelijk groente van biologische, volle grond. Een gezondere bodem zorgt gewoon voor gezondere planten.
• Je hebt minder nadelen van gluten en van fytinezuur, omdat je het zo lang laat rijzen.
• Erg voedzaam door de gezonde vetten en extra eiwitten, dus je eet er maar weinig van.
• Spelt heeft een veel minder groot effect op je bloedsuikerspiegel, zodat het ook voor mensen met bloedsuikerspiegel problemen geschikter is. Deze voedingsmiddelen dempen de bloedsuiker-piek, die normaliter ontstaat na het eten van brood:

1. vezels uit de groenten
2. eiwitten (uit de eieren, lupinemeel en de pitten)
3. olijfolie