Meer groen, het hele jaar doen!

Als er één stof is waarover veel geschreven wordt, online en in boeken, dan is het wel chlorofyl. Er zit vast niemand op te wachten dat ik dat nog eens dunnetjes over doe. Toch wil ik graag een aantal positieve eigenschappen van chlorofyl in het zonnetje zetten. Het voorjaar is meestal de periode waarin chlorofyl in de spotlights staat als voorjaarsreiniger. Ik wil er echter een vurig pleidooi voor houden om het hele jaar door chlorofyl te eten, niet alleen in het voorjaar. Waarom? Ik zal me beperken tot een paar prachtige eigenschappen: als ondersteuning bij de ontgifting, voor onze hormonale gezondheid en onbegrepen overgewicht.

Wat is Chlorofyl en waar zit het in?

Ik denk dat veel mensen wel eens gehoord hebben van de ‘superfoods’ chlorella, spirulina, gerste- en tarwegras of een ander ‘groen’ poeder. Dit zijn allemaal stoffen met het groene kleurpigment chlorofyl. Dit is het bladgroen dat een plant of alg zijn groene kleur bezorgt. Je hoeft je chlorofyl echter niet alleen uit deze superfoods halen. Ook via je voeding kun je flink wat chlorofyl eten. Spinazie, tuinkers, (groene) zeewieren, koriander, peterselie, waterkers, postelein, rucola, boerenkool, prei en andijvie zijn rijk aan chlorofyl. Over de hele linie geldt; hoe donkerder groen het blad, hoe meer chlorofyl.

Chlorofylrijke voedingsmiddelen en superfoods

Voedingsmiddel/supplementHoeveelheid chlorofyl
(mg per 100 gram) (mg per 100 gram)
Boerenkoolpoeder 124,4
Chinese kool 4,1
Chlorella 2.800-3.710
Gerstegraspoeder 980,0
Groene bonen 15,6
Peterselie 38,0
Phytoplankton (Nannochloropsis gaditana) 1500
Prei 7,7
Spinazie 23,7
Spirulina (gemiddeld) 1250-1500
Tuinkers 31,2

Bron: Placebo Nocebo jaargang 3, nr 12/US Department of Agriculture.USDA nutrient database

Eet 'groen' chlorofyl

Als je aan alles ruikt, voelt en ziet dat het voorjaar is, zou ik zeggen: eet chlorofyl! En dat is geen straf, want chlorofylrijk voedsel is superlekker, gemakkelijk klaar te maken en een weldaad voor je vitaliteit en gezondheid. Zeker na een lange winter met vaak minder bewegen, meer binnen zijn en zwaardere kost, kan je lichaam wel even een steuntje gebruiken in de afvoer van afvalstoffen. Als je de smaak eenmaal te pakken hebt, blijf het dan lekker eten, het hele jaar door. Hieronder lees je dat het ook geen overbodige luxe is om veel meer groen te eten. En als we dat groene voedsel nu letterlijk en figuurlijk groen eten (onbespoten of met EKO- of Demeter-keurmerk), dan slaan we met zijn allen een flinke slag als het gaat om onze eigen gezondheid en die van de aarde. Zeker als we kiezen voor Demeter, dat in veel opzichten een stap verder gaat dan de biologische boer. Wie weet kan ik je alvast verleiden met dit heerlijke groene spinaziesoepje.

Twee belangrijke eigenschappen van Chlorofyl

1. Ondersteuning ontgifting door afvoer van afval- en toxische stoffen

Chlorofyl kan allerlei toxische stoffen aan zich binden, waaronder zware metalen als kwik, amalgaam, uranium, aluminium, koper, chroom, lood en cadmium (2), maar ook PAK’s, dioxine (3), en aflatoxine (5)(11), alcohol en pcb’s. Zo kunnen deze toxische stoffen met de ontlasting afgevoerd worden zodat ze niet worden opgenomen in ons bloed. Als er één stof is die in het maag-darmkanaal toxische stoffen kan wegvangen, dan is het wel chlorofyl.* Of deze nu ontstaan door een gebrekkige spijsvertering of dat ze via de voeding of ons water binnenkomen. Chlorofyl is dus belangrijk voor iedereen die met voeding en leefstijl wil bijdragen aan zijn/haar gezondheid, maar zeker voor mensen die:

op dieet zijn (dan komen afvalstoffen vrij)
allergieën en chronische luchtwegklachten (4)
hun amalgaam laten verwijderen
veel medicijnen gebruiken
te weinig groente eten
veel rood vlees (haem ijzer) eten (6)
een trage maag-darmwerking en daarvoor obstipatie hebben. Plus de veelvoorkomende klachten die hieruit kunnen voortvloeien (futloos zijn, hoofdpijn of huidproblemen hebben, vocht vasthouden, etc.). Je spijsvertering krijgt niet alleen een boost door chlorofyl, de meeste chlorofyl bevattende voeding en supplementen bevatten ook veel vitamines, mineralen en sportenelementen
een magnesiumtekort hebben (een van de kenmerken is kuit-/spierkrampen maar ook vaak darmklachten). Chlorofylrijk voedsel bevat ook veel magnesium
vooral zuurvormend voedsel (graan, vlees(waren), zoet, soja, suiker) eten in plaats van basevormend voedsel (groente, fruit, zure zuivel, water, kruidenthee). Chlorofyl is basisch
hun lichaamsgeur willen verminderen (chlorofyl wordt ook wel een inwendige deodorant genoemd) (11)

2. Ondersteuning van je hormonen

Chlorofyl kan bijdragen aan het verwijderen van zogenaamde xenobiotica uit het lichaam (via de aanmaak van leverenzymen die de uitscheiding mogelijk maken). Deze xenobiotica worden ook wel endocriene (hormonale) ‘disruptors’ genoemd. Het zijn bijvoorbeeld ftalaten, dioxines, aflatoxine, pesticiden etc. Pure winst voor je hormonen dus, want we weten uit dierproeven dat deze stoffen zich op een paar manieren als ‘verstoorders’ in ons lichaam kunnen gedragen:

  • Ze imiteren onze eigen (geslachts)hormonen, zodat er een overstimulatie kan optreden
  • Ze ‘docken’ aan op de plaats (receptor) waar normaliter onze eigen hormonen aandocken, zodat deze hun boodschap niet meer kunnen afgeven
  • Ze blokkeren het controlesysteem op onze hormonen door in te grijpen op de omzetting (het metabolisme) van onze hormonen, in bijvoorbeeld de lever. Klik hier voor meer informatie >

In mijn boek 'Alles draait om je Hormonen' vertel ik je hier nog veel meer over. Vooral in zogenaamde kritieke periodes van ons leven (in de baarmoeder, vlak voor de geboorte, op jonge leeftijd en in de puberteit) kunnen hormoonverstorende stoffen voor problemen zorgen. Maar het gebeurt soms ook op latere leeftijd (7)(8). Ook aanstaande moeders doen er daarom goed aan voldoende groen voedsel te eten. En verleid ook zeker pubers tot chlorofylrijk eten. Misschien kun je ze blij maken met een overheerlijke groene 'plaattaart' ie wel iets weg heeft van pizza?

Omzetting van oestrogenen in onschadelijke vorm

Chlorofyl en specifieke stoffen uit koolsoorten (genaamd DIM) spelen ook een belangrijke rol in het terugdringen van oestrogenen. Een overmaat aan oestrogeen moet worden afgebroken via de lever en uitgescheiden worden via de lever en nieren. Bij dit afbreken kunnen er een paar vormen van oestrogeen ontstaan: een gunstige variant (ook wel 2OH genoemd) en ongunstiger varianten (4OH en 16OH) die voor ziekten en klachten kunnen zorgen bij een overmaat of disbalans tussen beide varianten. De gunstige vorm van oestrogeen moet de ongunstige vormen in toom houden. Groene (blad)groenten en koolsoorten mogen daarom niet ontbreken in je voeding.

Meer glutathion = meer ontgifting en een gezondere hormoonbalans

Chlorofyl is een belangrijke booster van glutathion. En meer glutathion betekent een betere ontgifting, minder vrije radicalen en een lever die zich meer met jouw algehele gezondheid en jouw hormonen bezig kan houden.

Onze lever heeft heel wat vitamines, mineralen en sporenelementen nodig om zijn taken – onder andere de ontgifting en de omzetting en recycling van hormonen – in goede banen te leiden. Het kan geen toeval zijn dat chlorofylrijk voedsel en groene poeders ook deze stoffen volop bezitten.

Nog een paar eigenschappen van Chlorofyl

Chlorofyl verbetert de aanmaak van rode bloedlichaampjes
Chlorofyl verbetert de zuurstofopname, zodat onze cellen meer energie kunnen genereren
Chlorofyl kan ondersteunen bij insulineresistentie (9) en onbegrepen overgewicht (10)(11)(12). Als onze uitscheidings- en ontgiftingsorganen toxines/zware metalen niet kunnen uitscheiden, worden ze opgeslagen in vetweefsel (buik, geslachtsorganen, brein etc.). Daarom worden xenobiotica ook wel ‘obesogene stoffen’ genoemd. Ondanks calorierestrictie lukt het niet om af te vallen. Daarom is het belangrijk om jonge kinderen al vroeg kennis te laten maken met chlorofylrijk voedsel. Juist kinderen die deze xenobiotische stoffen niet kunnen uitscheiden, hebben later een grotere kans op overgewicht (9)(10).

Groen voedsel

Ik maakte voor jullie een heerlijk pesto-recept, met daarin spinazie, zeesla, peterselie, koriander en daslook, gemengd door koude aardappelen. In plaats van pijnboompitten heb ik paranoten gebruikt. Naast chlorofyl is selenium namelijk ook erg belangrijk om ontgifting mogelijk te maken. Door de groenten te mengen met koude aardappelen krijg je nog een mooie voorjaarsboost. Koude aardappelen bevatten namelijk resistent zetmeel en dat is hét voedsel voor je darmbacteriën. De combinatie van aardappelen en chlorofyl zorgt er bovendien ook nog eens voor dat je basisch eet, ook een belangrijke voorwaarde voor je algehele gezondheid.

Chlorofyl als supplement

Er zijn van die dagen... dat het gewoon even niet lukt met voldoende groente en gezond eten. Te druk, snel onderweg/buitenshuis eten of om wat voor reden dan ook. Ook zijn er misschien periodes dat er te weinig chlorofylrijke groenten op je bord belanden. Ik ben dan altijd blij met groene algen capsules; chlorella, spirulina of de groene alg Nannochlopropis Gaditana. Ze bevatten veel inhoudsstoffen als mineralen, vitamines, sporenelementen, antioxidanten, Omega 3 etc. Vergelijk dergelijke algensupplementen niet met 'gewone multi's' want ze zijn veel lager gedoseerd. Het is echt een aanvulling op je voeding, zoals supplementen in mijn optiek bedoeld zijn. Eerst gezonde voeding en dan eventueel aanvullen met supplementen.

Pesto Rineke Dijkinga

Kanttekening

Veel wetenschappelijke onderzoeken naar chlorofyl zijn gedaan met de synthetische variant chlorofylline. Chlorofylline is stabieler en goedkoper dan natuurlijk chlorofyl. Dat betekent dat lang niet alles wat wordt beweerd over chlorella waar hoeft te zijn, omdat de werking ervan getest kan zijn met chlorofylline. Wees daar dus bedacht op. Ook zijn veel onderzoeken gedaan met ratten en dat houdt niet per definitie in dat positieve resultaten een-op-een vertaald kunnen worden naar de mens. Dat geldt ook voor de hieronder gebruikte referenties.

Het meest logische advies lijkt me daarom vooralsnog: gebruik volop voeding met natuurlijk chlorofyl uit algen en groente, eventueel aangevuld met een zuiver preparaat. Tot het tegendeel bewezen is, lekker groen eten dus!

Over de auteur van dit artikel

Rineke is opgeleid als natuurgeneeskundig- en orthomoleculair therapeut. Ruim 15 jaar lang heeft ze mensen met chronische klachten begeleid in haar praktijk op het gebied van voeding en leefstijl. Inmiddels richt ze zich volledig op het inspireren van mensen om te kiezen voor onbewerkt, gezond, duurzaam en divers voedsel via haar boeken, lezingen, platforms, magazines en trainingen. Omdat het voor veel mensen moeilijk bleek om gezond eten in de praktijk te brengen, begon ze in 2011 boeken te schrijven. 

(H)eerlijke recepten plus uitgebreide achtergrondinformatie om je gezondheid positief te beïnvloeden, vormen in alles wat ze schrijft de rode draad. Het geld van haar bestsellers investeert ze grotendeels in hun biodiversiteitsproject Heerlijk Westerwolds Land. Door een boek te kopen of cadeau te geven ondersteun je niet alleen haar gedachtengoed maar maak je het ook mogelijk dat Rineke volledig onafhankelijk van subsidies, adverteerders of financiers haar jarenlange kennis gratis kan blijven delen.

Bronnen en referenties

Food and Chemical Toxicology 2012; 50(2):341

(1) https://www.niehs.nih.gov/heal...

(2) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/p...

(3) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/p...

(4) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/p...

(5) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/p...

(6) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/p.... Let op het gaat hier om dieronderzoek en over de factor haem-ijzer ten aanzien van de gevaren van rood vlees.

(7) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/p... http://www.dehormoonfactor.nl/...

(8) J Toxicol Environ Health A. 2010;73(17-18):1141-9. doi: 10.1080/15287394.2010.491044.Natural compounds in the human diet and their ability to bind mutagens prevents DNA-mutagen intercalation

(9)Kelishadi R, Mirghaffari N, Poursafa P, Gidding SS. Lifestyle and environmental factors associated with inflammation, oxidative stress and insulin resistance in children. Atherosclerosis. 2009;203(1):311–319.[PubMed]

(11) Mol Cell Endocrinol. 2009 May 25;304(1-2):84-9. doi: 10.1016/j.mce.2009.02.024. Epub 2009 Mar 9.Environmental estrogens and obesity

(12) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/p...

(11) http://lpi.oregonstate.edu/mic...