Vitamine C

De meeste dieren maken zelf vitamine C aan en wanneer zij gestrest zijn, is dat wel vier tot tien keer meer dan in rust. Ook mensen hebben veel meer vitamine C nodig in stressvolle periodes.

De meeste voedingswetenschappers gaan uit van 1000 - 3000 mg vitamine C per dag in tijden van stress of dreigende virussen. Mensen kunnen echter zelf geen vitamine C aanmaken en zijn aangewezen op hun voeding, maar het valt niet mee om die hoeveelheid uit je voeding te halen. Vitamine C is een water-oplosbare vitamine. Dat betekent dat je lichaam er geen voorraadje van kan aanleggen en dat je bij voorkeur aan elke maaltijd (en het liefst ook bij elk tussendoortje, als je die eet) een vitamine C-bron toevoegt. Ook is het daarom aan te bevelen om in al je maaltijden meerdere vitamine C-bronnen te verwerken.

Voldoende vitamine C is een must voor elk mens die gezond wil zijn en blijven. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) van 80 mg is gericht op het voorkomen van tekorten, maar logischerwijs niet voldoende voor een zo optimaal mogelijke gezondheid. Zeker niet omdat vitamine C, los van haar taken voor je afweersysteem (viruskiller, ontstekingsremmer bij ontstekingen, aanmaak van Natural Killer cellen) en ontelbare andere taken heeft in ons lichaam:

• Als antioxidant* (in zowel lichaam maar zeker in ons brein: hersenen en bijnieren bevatten de hoogste concentraties vitamine C**)
• De aanmaak van neurotransmitters. Zo is een gezonde GABA/Glutamaat balans (die de balans tussen 'remmen' & gas geven' in je brein regelt)onder ander afhankelijk van voldoende vitamine C. Verder hebben we voor de aanmaak van serotonine, dopamine en (nor)adrenaline ook voldoende vitamine C nodig.
• De afbraak van neurotransmitters, zoals histamine zodat er geen allergische klachten optreden.
• de omzetting van de essentiële vetzuren Omega 3 en 6 naar de gezondheidsbevorderende prostaglandines. Zie het weetje Visvrije Omega 3, waarom?
• de omzetting naar carnitine zodat je vetten kunt omzetten in energie
• de omzetting van schadelijke nitrosaminen uit nitraat en nitriet tegengaan in het spijsverteringskanaal.
• Het is één van de vitamines die nodig zijn voor de leverontgifting: schadelijke en/of onbruikbare stoffen moeten geschikt worden gemaakt voor uitscheiding.
• de aanmaak van collageen/ bindweefsel, etcetera.
• bijdragen aan de omzetting van cholesterol in galzouten. (Zo draagt het bij aan een gezond cholesterol. Bovendien zijn galzouten essentieel voor o.a. de vertering van vetten en de afvoer van afvalstoffen)

*Onder invloed van stress hebben we veel meer antioxidanten nodig.

**Wat belangrijk is om te weten is dat onze hersenen als eerste vitamine C als antioxidant toegewezen krijgen. Bevat de voeding onvoldoende vitamine C dan krijgen andere taken geen vitamine C meer toebedeeld. Dit kan vergaande consequenties hebben voor echt van alles: je stemming, darmperistaltiek en je slaap zijn bijvoorbeeld afhankelijk van een gezonde aanmaak van neurotransmitters. En om je hormoonbalans gezond te houden en je teven uit de chronische ontstekingen te houden is een goede omzetting van essentiële vetzuren nodig. En wat te denken van voldoende collageen: Vitamine C beschermt bovendien je bloedvaten tegen beschadiging. Beschadiging aan bloedvaten veroorzaken ontstekingen die gerepareerd moeten worden. Vitamine C is de eerst aangewezen stof hiervoor.(1) Is er onvoldoende vitamine C dan wordt er getracht met behulp van cholesterol de beschadigingen te repareren. En dan kan leiden tot atherosclerose en plaquevorming. Ook in ons brein. En dat lijkt weer één van de belangrijkste oorzaken van verlies van verstandelijke vermogen, geheugenverlies en een risico op neurodegeneratieve klachten als Alzheimer.

Ieder mens heeft voor een gezond brein (met een zeer hoge vitamine C behoefte), een gezond hart-vaatsysteem, een gezonde huid/immuunsysteem etc. volop vitamine C nodig. Mensen die nog oplettender zouden moeten zijn op voldoende vitamine C zijn diegenen die:

• onder invloed van chronische stress verkeren (waardoor er meer oxidatieve stress is) of die uitgeput zijn door chronische stress;
• bepaalde medicijnen gebruiken (antibiotica, anticonceptie, maagzuurremmers, bloedverdunners etcetera);
• diabeet zijn (bij diabeten wordt vaker een tekort aan vitamine C vastgesteld)(7)
• chronische ontstekingen hebben, zoals bij het metabool syndroom (2), diabetes etc. Maar feitelijk zijn alle chronische ziektebeelden die ons plagen ontstekingsziekten*.
• tekenen van een tekort hebben, zie hieronder;
• een lekke darm/leaky gut of een gebrek aan maagzuur hebben, omdat de opname van onder andere vitamine C hierdoor belemmerd wordt;
• gevoelig zijn voor (cholesterol)galstenen.(3)

*Als ons immuunsysteem chronisch geactiveerd wordt door een laaggradige ontsteking zorgt dit voor meer oxidatieve stress waardoor ook onze behoefte aan vitamine C toeneemt;

Een aantal vitamine C rijke recepten:

Fleurige salsa

Fruitleer van pruimen, frambozen, rozenbottels of ander fruit.

Romige kersensmoothie

Spruitjes curry

Brein Smikkel

Mediterrane boerenkool

Muesli dressing