1. Polyfenolen

Planten maken polyfenolen (ook wel secundaire plantstoffen of metabolieten genoemd) aan om zichzelf te beschermen tegen vraat, ziekte, schimmels en vroegtijdige rotting. In ons lichaam vervullen ze onder andere de rol van antioxidant. Voedsel dat geteeld is zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen bevat aanzienlijk meer van deze stoffen dan gangbaar geteeld voedsel (5)(6). Dat komt vooral doordat de meeste beschermende stoffen en essentiële suikers in de laatste stadia van het afrijpen worden aangemaakt, en groente en fruit dat ‘gangbaar geteeld’ wordt geen normale groei en afrijping kent. Zie uitgebreide informatie hierover in mijn boek ‘Je brein vitaal’.

Los van bovenstaande is er nog een factor: we hebben veel groenten en fruitsoorten zo veredeld dat deze stoffen eruit ‘veredeld’ zijn. Veel van deze aromatische polyfenolen geven voeding immers hun specifieke smaak. Zoals het bittertje in witlof, rucola en spruitjes. Zie het prachtige verhaal in de Groene Amsterdammer ‘We eten enkel nog verpakt water’. Het meten van het droge stofgehalte van een voedingsmiddel (met bijvoorbeeld een simpele SCiO-meter) zou ons dus informatie kunnen geven of we ‘verpakt water’ eten of wezenlijk voedsel.

2. De mineraalbalans

Van veel voedingsmiddelen is bekend hoeveel mineralen en sporenelementen ze bevatten. Waar in deze onderzoeken geen rekening mee wordt gehouden is de onderlinge balans waarin deze stoffen idealiter aanwezig zijn. Intensieve bemesting van planten met stikstof, kalium en fosfor kan veel disbalans aan mineralen en sporenelementen in de bodem - en vervolgens in de uiteindelijke plant geven. Zo kan een teveel van de ene stof de opname van een andere stof blokkeren. Deze disbalans wordt doorgegeven aan het lichaam en brein van degene die de plant eet.

En dat kan grote consequenties hebben voor diens gezondheid. Iemand die hier veel onderzoek naar heeft gedaan is Anton Nigten. Zie zijn artikelen bij Foodlog. Of lees het indrukwekkende boek van dr. Murray ‘Levenskracht uit de oceaan‘ om te begrijpen dat voedsel alleen de gezondheid van levende wezens kan dienen als de onderlinge samenhang van alle mineralen en sporenelementen klopt. Er hoeft er maar iets te ontbreken of uit balans te zijn met de rest en de nadelige gevolgen zijn een feit.

NB: Waar we vaak aan voorbij gaan is dat mineralen & sporenelementen bij duizenden processen in ons lichaam betrokken zijn als 'co-enzym': denk aan het activeren van de B-vitamines uit je voeding, de aanmaak van de zo belangrijke antioxidant enzymen in je lever, de aanmaak van neurotransmitters als serotonine zodat je je lekker in je vel voelt, de hele aanmaak van energie in je cellen, je eiwit- en vetstofwisseling etc. Daarom is bodemverarming waardoor wij te weinig mineralen en sporenelementen eten een groot probleem. Waar we 'hidden hunger' van krijgen.

3. De Bovis-waarde.

De Bovis-waarde werd ontwikkeld door de Franse wetenschappers Bovis en Simoneton en is het trillingsgetal van materie – ofwel de energetische waarde. Deze waarde wordt gemeten met een biotensor en de waarde wordt uitgedrukt in Bovis- of BE-eenheden. Een Bovis-waarde hoger dan 8000 BE zou vitaliserend zijn, een waarde tussen 7000 en 8000 gezond, tussen 6500 en 7000 neutraal en een waarde onder 3000 zelfs ziekmakend. Sommige bedrijven laten de Bovis-waarde van hun voedingsmiddelen en supplementen bepalen.

4. De eiwitkwaliteit

De kwantitatieve waarde van eiwit, zoals we die op etiketten van voeding lezen, hoeft niet per definitie iets te zeggen over de kwalitatieve waarde ervan: het gehalte aan essentiële aminozuren zegt meer over de kwaliteit van het voedingsmiddel dan over het eiwitgehalte. Zie mijn uitgebreide artikel over eiwitten. Het lijkt aannemelijk dat door natuurlijke groei- en rijpingsprocessen - zonder intensieve bemesting - de lichtenergie en hoogwaardigheid van het eiwit laten toenemen.

Door kunstmest wordt de groeifase van een plant flink verhoogd, met hoge opbrengsten als resultaat. Maar dat gaat wel ten koste van de rijpingsfase van de plant. En dat heeft weer tot gevolg dat aminozuren in de plant zich anders ontwikkelen dan bij een natuurlijke rijping: sommige aminozuren ontwikkelen zich veel beter, andere juist bijna niet, of ze ontwikkelen zich niet tot een ‘afgerond proteïne’. Dit lijkt zorgelijk: proteïne is immers afgeleid van de woorden ‘eerste’ en ‘belangrijkste’, en ons immuunsysteem, brein en spieropbouw zijn volledig afhankelijk van eiwitten met alle aminozuren erin.

Daarnaast zijn bestrijdingsmiddelen ook verstoorders van eiwitsynthese (zie mijn artikel over glyfosaat), die er zo voor zorgen dat aminozuren hun taken niet kunnen uitvoeren.

Ingrijpen in deze eiwitsynthese van de plant met ons menselijke vernuft lijkt dus in eerste instantie ideaal. Maar het heeft wellicht ingrijpender consequenties dan we mogelijk achten. Denk alleen al aan het grote aantal mensen met klachten als depressies (bij 85 procent van de millennials op dit moment), angststoornissen, fobieën, burn-out of overprikkeld zijn: als de bouwstenen voor onze neurotransmitters niet meer (kwalitatief)voldoende in ons voedsel zitten dan moeten we ons misschien afvragen of voedsel ook een oorzaak kan zijn, naast alle factoren van buitenaf. Zie mijn blog ‘Angst zaaien is problemen oogsten’. En zie onderstaande illustratie hoeveel hormonen & neurotransmitters we moeten aanmaken uit eiwitten/aminozuren

5. Kristallisatie, chroma’s en stijgbeelden

Het kristallisatiepatroon in een petrischaal is een unieke blauwdruk van een voedingsmiddel: de mate van structuur zegt iets over levensprocessen, dus over de voedingskwaliteit (lees hier meer). Verlies van structuur zegt bijvoorbeeld iets over het verlies aan veerkracht en veroudering. Chroma’s en stijgbeelden zijn net als kristallisaties afkomstig uit de biologisch dynamische landbouw en geven net als kristallisatie een beeld van de vitaliteit.

6. (Bio)Fotonen

Bioloog Aleksander Gurwitsj en onderzoeker Fritz Albert Popp ontdekten samen met moleculair celbioloog en biofysicus Roel van Wijk dat alles wat leeft licht in zich draagt. Dit licht is te meten en waar te nemen via biofotonen*: hoe meer ‘lichtvoedsel’ een mens eet, hoe beter de gezondheid en vitaliteit bewaakt kunnen worden. Teeltwijzen, raskeuze (zaadvast of hybride**), zonlicht, rijpingsfasen van het voedsel, bewaar- en bereidingstechnieken hebben allemaal invloed op de lichtenergie: ze bepalen of er licht verloren raakt of juist wordt vastgehouden in het levende wezen. Gezonde mensen en levende wezens zoals bodem, dieren, planten kunnen lichtenergie opnemen uit zon en voedsel en dat vasthouden. Het meten van fotonen zou daarom ook als preventief diagnosemiddel grote waarde kunnen hebben in de gezondheidszorg: mensen die lichtenergie kunnen vasthouden hebben idealiter meer energie over voor gezondheid en genezingsprocessen dan mensen die veel fotonen uitscheiden.

“Fotonen zijn lichtdeeltjes, de hoogste vorm van energie in ons lichaam. Het is de essentiële energie die ervoor zorgt dat de stofwisseling kan draaien en in stand gehouden wordt: ze worden aangemaakt, gebruikt en opnieuw geabsorbeerd. Als er stress is, dan zie je dat dit licht kan ontsnappen.” (Roel van Wijk)

NB: biofotonentherapie is niet vergelijkbaar met de fotonen waar Popp en van Wijk het over hebben.

TIP: belangrijk om te weten is dat het mineraal silicium (wat veel te weinig in onze voeding zit) een vitale rol speelt bij het ontvangen en vasthouden van biofotonen. Een gezonde bodem die silicium bevat is daarom van ongelooflijk groot belang voor onze vitaliteit; zonder voldoende silicium kan namelijk geen enkel ander mineraal/sporenelement effecient worden opgenomen. Aardappelen, gerst, haver, gierst, brandneteltoppen van een gezonde bodem kunnen ons van silicium voorzien.

7. Je darmmicrobioom als afspiegeling van je voedselkwaliteit

Het microbioom* van de aarde en van onze darmen worden altijd de basis van gezondheid en vitaliteit genoemd. Een gezonde bodem met een gevarieerd microbioom levert gezonde, robuuste planten: met een diversiteit aan micro-organismen op de eetbare delen. Deze planten worden door dieren en planten gegeten die wij weer eten. "De mens is niet alleen wat hij eet, maar ook wat ons eten heeft gegeten". Zie verder mijn blog.

Hoe verheugend is het dat het LUMC onderzoek gaat doen naar de connectie bodemmicrobioom versus het menselijke microbioom. Hun hypothese is: "Door een gebrek aan microben in de bodem, bijvoorbeeld door het gebruik van meststoffen en pesticiden die een deel van de microben in de grond doden, zijn groenten die hierin groeien waarschijnlijk minder gezond. De onderzoekers denken dat op deze manier een slechte bodem direct in verband staat met ziekten zoals diabetes, leververvetting en chronische darmontsteking."

De uitslag laat nog even op zich wachten. En tot die tijd zal een screening van het darmmicrobioom (die overigens al heel normaal is in de complementaire geneeskunde) niet standaard plaatsvinden. Toch durf ik overtuigd te zeggen: "Laten we maar vast beginnen met duurzaam & vitaal voedsel uit een gezonde bodem". Wie weet wordt het microbioom, dat wel of niet op ons voedsel aanwezig is, uiteindelijk wel de graadmeter voor de kwaliteit van ons voedsel. Dat zegt dan logischerwijs meer dan alle etiketten, labels en keurmerken bij elkaar. Zoals je in onderstaand plaatje ziet: onze darmen en spijsvertering (sterk afhankelijk van een gezond microbioom) vormen de spil van onze totale gezondheid. Eten moet dus dat microbioom ondersteunen en de diversiteit verhogen. Niet afbreken, ondermijnen of geen enkele toegevoegde waarde hebben zoals nu met veel bewerkt 'doods' en steriel voedsel het geval is. 

En mocht de uitkomst van het LUMC onderzoek niet precies zijn wat de wetenschappers denken.....ik kan honderden redenen bedenken waarom zorgen voor een gezonde aard- en darmbodem van vitaal belang zijn. Zie onderstaande artikelen: